భగవద్గీత - అధ్యాయం 1

అథ శ్రీమద్భగవద్గీతా
అథ ప్రథమోఽధ్యాయః .
అర్జునవిషాదయోగః

ధృతరాష్ట్ర ఉవాచ -

ధర్మక్షేత్రే కురుక్షేత్రే సమవేతా యుయుత్సవః .
మామకాః పాండవాశ్చైవ కిమకుర్వత సంజయ ..

సంజయ ఉవాచ -

దృష్ట్వా తు పాండవానీకం వ్యూఢం దుర్యోధనస్తదా .
ఆచార్యముపసంగమ్య రాజా వచనమబ్రవీత్ ..

పశ్యైతాం పాండుపుత్రాణామాచార్య మహతీం చమూం .
వ్యూఢాం ద్రుపదపుత్రేణ తవ శిష్యేణ ధీమతా ..

అత్ర శూరా మహేష్వాసా భీమార్జునసమా యుధి .
యుయుధానో విరాటశ్చ ద్రుపదశ్చ మహారథః ..

ధృష్టకేతుశ్చేకితానః కాశిరాజశ్చ వీర్యవాన్ .
పురుజిత్కుంతిభోజశ్చ శైబ్యశ్చ నరపుంగవః ..

యుధామన్యుశ్చ విక్రాంత ఉత్తమౌజాశ్చ వీర్యవాన్ .
సౌభద్రో ద్రౌపదేయాశ్చ సర్వ ఏవ మహారథాః ..

అస్మాకం తు విశిష్టా యే తాన్నిబోధ ద్విజోత్తమ .
నాయకా మమ సైన్యస్య సంజ్ఞార్థం తాన్బ్రవీమి తే ..

భవాన్భీష్మశ్చ కర్ణశ్చ కృపశ్చ సమితింజయః .
అశ్వత్థామా వికర్ణశ్చ సౌమదత్తిస్తథైవ చ ..

అన్యే చ బహవః శూరా మదర్థే త్యక్తజీవితాః .
నానాశస్త్రప్రహరణాః సర్వే యుద్ధవిశారదాః ..

అపర్యాప్తం తదస్మాకం బలం భీష్మాభిరక్షితం .
పర్యాప్తం త్విదమేతేషాం బలం భీమాభిరక్షితం ..

అయనేషు చ సర్వేషు యథాభాగమవస్థితాః .
భీష్మమేవాభిరక్షంతు భవంతః సర్వ ఏవ హి ..

తస్య సంజనయన్హర్షం కురువృద్ధః పితామహః .
సింహనాదం వినద్యోచ్చైః శంఖం దధ్మౌ ప్రతాపవాన్ ..

తతః శంఖాశ్చ భేర్యశ్చ పణవానకగోముఖాః .
సహసైవాభ్యహన్యంత స శబ్దస్తుములోఽభవత్ ..

తతః శ్వేతైర్హయైర్యుక్తే మహతి స్యందనే స్థితౌ .
మాధవః పాండవశ్చైవ దివ్యౌ శంఖౌ ప్రదధ్మతుః ..

పాంచజన్యం హృషీకేశో దేవదత్తం ధనంజయః .
పౌండ్రం దధ్మౌ మహాశంఖం భీమకర్మా వృకోదరః ..

అనంతవిజయం రాజా కుంతీపుత్రో యుధిష్ఠిరః .
నకులః సహదేవశ్చ సుఘోషమణిపుష్పకౌ ..

కాశ్యశ్చ పరమేష్వాసః శిఖండీ చ మహారథః .
ధృష్టద్యుమ్నో విరాటశ్చ సాత్యకిశ్చాపరాజితః ..

ద్రుపదో ద్రౌపదేయాశ్చ సర్వశః పృథివీపతే .
సౌభద్రశ్చ మహాబాహుః శంఖాందధ్ముః పృథక్పృథక్ ..

స ఘోషో ధార్తరాష్ట్రాణాం హృదయాని వ్యదారయత్ .
నభశ్చ పృథివీం చైవ తుములోఽభ్యనునాదయన్ ..

అథ వ్యవస్థితాందృష్ట్వా ధార్తరాష్ట్రాన్ కపిధ్వజః .
ప్రవృత్తే శస్త్రసంపాతే ధనురుద్యమ్య పాండవః ..

హృషీకేశం తదా వాక్యమిదమాహ మహీపతే .

అర్జున ఉవాచ -

సేనయోరుభయోర్మధ్యే రథం స్థాపయ మేఽచ్యుత ..

యావదేతాన్నిరీక్షేఽహం యోద్ధుకామానవస్థితాన్ .
కైర్మయా సహ యోద్ధవ్యమస్మిన్ రణసముద్యమే ..

యోత్స్యమానానవేక్షేఽహం య ఏతేఽత్ర సమాగతాః .
ధార్తరాష్ట్రస్య దుర్బుద్ధేర్యుద్ధే ప్రియచికీర్షవః ..

సంజయ ఉవాచ -

ఏవముక్తో హృషీకేశో గుడాకేశేన భారత .
సేనయోరుభయోర్మధ్యే స్థాపయిత్వా రథోత్తమం ..

భీష్మద్రోణప్రముఖతః సర్వేషాం చ మహీక్షితాం .
ఉవాచ పార్థ పశ్యైతాన్సమవేతాన్కురూనితి ..

తత్రాపశ్యత్స్థితాన్పార్థః పితౄనథ పితామహాన్ .
ఆచార్యాన్మాతులాన్భ్రాతౄన్పుత్రాన్పౌత్రాన్సఖీంస్తథా ..

శ్వశురాన్సుహృదశ్చైవ సేనయోరుభయోరపి .
తాన్సమీక్ష్య స కౌంతేయః సర్వాన్బంధూనవస్థితాన్ ..

కృపయా పరయావిష్టో విషీదన్నిదమబ్రవీత్ .

అర్జున ఉవాచ -

దృష్ట్వేమం స్వజనం కృష్ణ యుయుత్సుం సముపస్థితం ..

సీదంతి మమ గాత్రాణి ముఖం చ పరిశుష్యతి .
వేపథుశ్చ శరీరే మే రోమహర్షశ్చ జాయతే ..

గాండీవం స్రంసతే హస్తాత్త్వక్చైవ పరిదహ్యతే .
న చ శక్నోమ్యవస్థాతుం భ్రమతీవ చ మే మనః ..

నిమిత్తాని చ పశ్యామి విపరీతాని కేశవ .
న చ శ్రేయోఽనుపశ్యామి హత్వా స్వజనమాహవే ..

న కాంక్షే విజయం కృష్ణ న చ రాజ్యం సుఖాని చ .
కిం నో రాజ్యేన గోవింద కిం భోగైర్జీవితేన వా ..

యేషామర్థే కాంక్షితం నో రాజ్యం భోగాః సుఖాని చ .
త ఇమేఽవస్థితా యుద్ధే ప్రాణాంస్త్యక్త్వా ధనాని చ ..

ఆచార్యాః పితరః పుత్రాస్తథైవ చ పితామహాః .
మాతులాః శ్వశురాః పౌత్రాః శ్యాలాః సంబంధినస్తథా ..

ఏతాన్న హంతుమిచ్ఛామి ఘ్నతోఽపి మధుసూదన .
అపి త్రైలోక్యరాజ్యస్య హేతోః కిం ను మహీకృతే ..

నిహత్య ధార్తరాష్ట్రాన్నః కా ప్రీతిః స్యాజ్జనార్దన .
పాపమేవాశ్రయేదస్మాన్హత్వైతానాతతాయినః ..

తస్మాన్నార్హా వయం హంతుం ధార్తరాష్ట్రాన్స్వబాంధవాన్ .
స్వజనం హి కథం హత్వా సుఖినః స్యామ మాధవ ..

యద్యప్యేతే న పశ్యంతి లోభోపహతచేతసః .
కులక్షయకృతం దోషం మిత్రద్రోహే చ పాతకం ..

కథం న జ్ఞేయమస్మాభిః పాపాదస్మాన్నివర్తితుం .
కులక్షయకృతం దోషం ప్రపశ్యద్భిర్జనార్దన ..

కులక్షయే ప్రణశ్యంతి కులధర్మాః సనాతనాః .
ధర్మే నష్టే కులం కృత్స్నమధర్మోఽభిభవత్యుత ..

అధర్మాభిభవాత్కృష్ణ ప్రదుష్యంతి కులస్త్రియః .
స్త్రీషు దుష్టాసు వార్ష్ణేయ జాయతే వర్ణసంకరః ..

సంకరో నరకాయైవ కులఘ్నానాం కులస్య చ .
పతంతి పితరో హ్యేషాం లుప్తపిండోదకక్రియాః ..

దోషైరేతైః కులఘ్నానాం వర్ణసంకరకారకైః .
ఉత్సాద్యంతే జాతిధర్మాః కులధర్మాశ్చ శాశ్వతాః ..

ఉత్సన్నకులధర్మాణాం మనుష్యాణాం జనార్దన .
నరకే నియతం వాసో భవతీత్యనుశుశ్రుమ ..

అహో బత మహత్పాపం కర్తుం వ్యవసితా వయం .
యద్రాజ్యసుఖలోభేన హంతుం స్వజనముద్యతాః ..

యది మామప్రతీకారమశస్త్రం శస్త్రపాణయః .
ధార్తరాష్ట్రా రణే హన్యుస్తన్మే క్షేమతరం భవేత్ ..

సంజయ ఉవాచ -

ఏవముక్త్వార్జునః సంఖ్యే రథోపస్థ ఉపావిశత్ .
విసృజ్య సశరం చాపం శోకసంవిగ్నమానసః ..

ఓం తత్సదితి శ్రీమద్భగవద్గీతోపనిషత్సు
బ్రహ్మవిద్యాయాం యోగశాస్త్రే శ్రీకృష్ణార్జునసంవాదే
అర్జునవిషాదయోగో నామ ప్రథమోఽధ్యాయః ..

Ramaswamy Sastry and Vighnesh Ghanapaathi

Other stotras