ಕೃಷ್ಣನ ಶಂಖದ ಹೆಸರೇನು? 

ಪಾಂಚಜನ್ಯ

ಪಾಂಚಜನ್ಯವು ಕೃಷ್ಣನಿಗೆ ಹೇಗೆ ದೊರಕಿತು? 

ಪಂಚಜನನೆಂಬ ಒಬ್ಬ ರಾಕ್ಷಸನು ಕೃಷ್ಣನ ಗುರುಗಳ ಮಗನನ್ನು ತಿಂದುಬಿಟ್ಟ. ಕೃಷ್ಣ ಅವನನ್ನು ಕೊಂದು ಅವನ ಹೊಟ್ಟೆಯನ್ನು ಬಗೆದ. ಹುಡುಗ ಅಲ್ಲಿರಲಿಲ್ಲ. ಕೃಷ್ಣ ಆ ಹುಡುಗನನ್ನು ಯಮಲೋಕದಿಂದ ಮರಳಿ ಕರೆತಂದ. ಪಂಚಜನನ ಮೂಳೆಗಳು ಪಾಂಚಜನ್ಯವೆಂಬ ಶಂಖವಾಗಿ ಬದಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಕೃಷ್ಣ ತಾನೇ ತೆಗೆದುಕೊಂಡ. ಪಂಚಜನಸ್ಯ ಅಂಗಪ್ರಭವಂ ಪಾಂಚಜನ್ಯಂ (ಭಾಗವತ.10.54) 

ಪಾಂಚಜನ್ಯವು ಏಕೆ ವಿಶೇಷವಾದುದು?

ಕೃಷ್ಣನ ಶಂಖವಾದ ಪಾಂಚಜನ್ಯವನ್ನು ಶಂಖಗಳ ರಾಜನಾದ ಶಂಖರಾಜನೆಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. ಇದು ಶಂಖಗಳಲ್ಲೇ ಮಹತ್ವವಾದುದು. ಅದು ಹಸುವಿನ ಹಾಲಿನಷ್ಟೇ ಬಿಳಿಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಪೂರ್ಣಚಂದ್ರನಂತೆ ಹೊಳಪನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಪಾಂಚಜನ್ಯವನ್ನು ಸ್ವರ್ಣದ ಬಲೆಯಲ್ಲಿ ಹೊದಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಅಮೂಲ್ಯ ರತ್ನಗಳಿಂದ ಅಲಂಕರಿಸಲಾಗಿದೆ. 

ಪಾಂಚಜನ್ಯವನ್ನು ಊದಿದಾಗ ಏನಾಗುತ್ತದೆ? 

ಪಾಂಚಜನ್ಯದ ಶಬ್ಧವು ತುಂಬಾ ಉಚ್ಚಸ್ವರದಲ್ಲಿದೆ ಮತ್ತು ಭಯಾನಕವಾಗಿದೆ. ಅದರ ಸ್ವರವು ಸಪ್ತಸ್ವರಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾದ ಋಷಭದಲ್ಲಿದೆ. ಕೃಷ್ಣನು ಪಾಂಚಜನ್ಯವನ್ನು ಊದಿದಾಗ, ಅದರ ಶಬ್ಧವು ಸ್ವರ್ಗ ಮತ್ತು ಪಾತಾಳಗಳನ್ನೂ ಸೇರಿ ಎಲ್ಲಾ ಲೋಕಗಳನ್ನು ಆವರಿಸಿತು. ಅದರ ಗರ್ಜನೆಯಂತ ಪಾಂಚಜನ್ಯದ ಶಬ್ಧವು ಪರ್ವತಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಧ್ವನಿಸಿತು ಮತ್ತು ಕಾನನಗಳು ಮತ್ತು ನದಿಗಳ ಎಲ್ಲ ದಿಕ್ಕುಗಳಲ್ಲಿ ಮಾರ್ದನಿಸಿತು. ಕೃಷ್ಣನು ಪಾಂಚಜನ್ಯವನ್ನು ಊದಿದಾಗ, ಅವನ ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿದ್ದವರಲ್ಲಿ ಶಕ್ತಿಯು ತುಂಬಿತು. ಶತ್ರುಗಳು ನಿರುತ್ಸಾಹಗೊಂಡು ಸೋಲಿನ ಭಯದಲ್ಲಿ ಕುಸಿದು ಬಿದ್ದರು. ಯುದ್ದಭೂಮಿಯಲ್ಲಿದ್ದ ಕುದುರೆಗಳು ಮತ್ತು ಆನೆಗಳು ಭಯದಿಂದ ಲದ್ದಿಯನ್ನು ಹಾಕಿ ಮೂತ್ರವನ್ನು ವಿಸರ್ಜಿಸಿದವು. 

ಎಷ್ಟು ಬಾರಿ ಕೃಷ್ಣನು ಪಾಂಚಜನ್ಯವನ್ನು ಊದಿದನು?

1. ಪಾಂಡವರು ಮತ್ತು ಕೌರವರು ಕುರುಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ ಆಗಮಿಸಿದಾಗ. 
2. ಅವರುಗಳ ಸೈನ್ಯಗಳು ಪರಸ್ಪರ ಎದುರುಬದರಾಗಿ ವ್ಯೂಹ ರಚಿಸಿ ನಿಂತಾಗ. 
3. ಯುದ್ಧವು ಪ್ರತಿದಿನ ಆರಂಭವಾಗುವಾಗ. 
4. ಅರ್ಜುನನು ಭೀಷ್ಮರ ವಿರುದ್ಧ ಯುದ್ಧ ಮಾಡಲು ಶಪಥ ಮಾಡಿದಾಗ. 
5. ಭೀಷ್ಮರು ಇತರ ಪಾಂಡವರೊಂದಿಗೆ ಯುದ್ಧ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾಗ ಅರ್ಜುನ ಭೀಷ್ಮರ ಕಡೆಗೆ ನುಗ್ಗಿದಾಗ. 
6. ಅರ್ಜುನನು ಜಯದ್ರಥನನ್ನು ಕೊಲ್ಲಲು ಶಪಥ ಮಾಡಿದಾಗ. 
7. ಅರ್ಜುನನು ಜಯದ್ರಥನೊಂದಿಗೆ ಯುದ್ಧ ಮಾಡುವಾಗ ಹಲವಾರು ಬಾರಿ. 
8. ಅರ್ಜುನನು ಯುದ್ಧವನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಹೋಗದ ಸಮ್ಷಪ್ತಾಕರನ್ನು ಕೊಂದಾಗ. 
9. ಕರ್ಣನ ಹತ್ಯೆಯಾದಾಗ. 
10. ದುರ್ಯೋಧನನು ಸತ್ತಾಗ. 
11. ಶಾಲ್ವನೊಂದಿಗೆ ಕೃಷ್ಣನೇ ಸ್ವತಃ ಮೂರು ಬಾರಿ ಕಾದಾಡಿದಾಗ. 
12. ಜರಾಸಂಧನು ಮುಥುರೆಯನ್ನು ದಿಗ್ಬಂಧಿಸಿದಾಗ. 

ಕೃಷ್ಣ ಪಾಂಚಜನ್ಯವನ್ನು ಸಂಕೇತವಾಗಿಯೂ ಬಳಸಿದ್ದಾನೆಯೇ?

ಹೌದು. ಜಯದ್ರಥನೊಂದಿಗಿನ ಅರ್ಜುನನ ಯುದ್ಧಕ್ಕೆ ಮೊದಲು, ಕೃಷ್ಣ ಅವನ ಸಾರಥಿಗೆ ಒಂದು ವೇಳೆ ಪಾಂಚಜನ್ಯವನ್ನು ಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ತಾನು ಊದಿದರೆ ಅದರ ಅರ್ಥ ಅರ್ಜುನನು ತೊಂದರೆಯಲ್ಲಿ ಇದ್ದಾನೆಂದು ತಿಳಿಯಬೇಕೆಂದು ಹೇಳಿದ. ಆಗ ಅವನು ಯುದ್ಧಭೂಮಿಗೆ ಸ್ವಯಂ ಕೃಷ್ಣನ ರಥವನ್ನು ತರಬೇಕೆಂದೂ ಮತ್ತು ತಾನು ಯುದ್ಧವನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸುವುದಾಗಿ ಹೇಳಿದ್ದ. 

ಪಾಂಚಜನ್ಯವನ್ನು ಊದುವುದನ್ನು ಇತರರು ಹೇಗೆ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಿದ್ದಾರೆ?

ಪಾಂಚಜನ್ಯವನ್ನು ಊದುವುದನ್ನು ಒಮ್ಮೆ ದ್ರೋಣರು ಅರ್ಜುನನು ಭೀಷ್ಮರ ಮೇಲೆ ಇನ್ನೇನು ದಾಳಿ ಮಾಡುತ್ತಾನೆ ಎನ್ನುವಾಗಿನ ಸಂಕೇತ ಎಂದು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಯುಧಿಷ್ಠರನು ಪಾಂಚಜನ್ಯದ ಶಬ್ಧವು ಅರ್ಜುನನು ತೊಂದರೆಯಲ್ಲಿದ್ದಾನೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಒಮ್ಮೆ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಿದ್ದಾನೆ. ಇನ್ನೊಂದು ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, ಅರ್ಜುನನು ಮೃತನಾಗಿದ್ದಾನೆ ಮತ್ತು ಯುದ್ಧವನ್ನು ಕೃಷ್ಣನು ಮುಂದುವರೆಸಿದ್ದಾನೆ ಎಂದು ಯೋಚಿಸಿದ್ದ.

Knowledge Bank

ಮಹಾಭಾರತದ ಕಥೆಯ ಪ್ರಕಾರ ಗಾಂಧಾರಿಗೆ ನೂರು ಜನ ಪುತ್ರರು ಹೇಗೆ ಸಿಕ್ಕರು?

ಗಾಂಧಾರಿ ಋಷಿ ವ್ಯಾಸರಿಂದ ನೂರು ಶಕ್ತಿಶಾಲಿ ಪುತ್ರರಿಗೆ ವರವನ್ನು ಕೋರಿದಳು. ವ್ಯಾಸರ ಆಶೀರ್ವಾದವು ಅವಳ ಗರ್ಭಾವಸ್ಥೆಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು, ಆದರೆ ಅವಳು ದೀರ್ಘಾವಧಿಯ ಗರ್ಭಾವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಎದುರಿಸಿದಳು. ಕುಂತಿಯ ಮಗ ಹುಟ್ಟಿದಾಗ ಗಾಂಧಾರಿ ಹತಾಶಳಾಗಿ ಅವಳ ಹೊಟ್ಟೆಗೆ ಹೊಡೆದುಕೊಂಡಳು. ಆಗ ಅವಳ ಹೊಟ್ಟೆಯಿಂದ ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ಮಾಂಸದ ಮುದ್ದೆ ಹೊರಬಂದಿತು. ಆಗ ವ್ಯಾಸರು ಬಂದು, ಕೆಲವು ವಿಧಿವಿಧಾನಗಳನ್ನು ನೆರವೇರಿಸಿ, ಒಂದು ವಿಶಿಷ್ಟ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಮೂಲಕ, ಆ ಮುದ್ದೆಯನ್ನು ನೂರು ಗಂಡು ಮಕ್ಕಳು ಮತ್ತು ಒಂದು ಹೆಣ್ಣುಮಗಳಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸಿದರು. ಈ ಕಥೆಯು ಸಾಂಕೇತಿಕತೆಯಿಂದ ಸಮೃದ್ಧವಾಗಿದೆ, ತಾಳ್ಮೆ, ಹತಾಶೆ ಮತ್ತು ದೈವಿಕ ಹಸ್ತಕ್ಷೇಪದ ಶಕ್ತಿಯ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಮಾನವ ಕ್ರಿಯೆಗಳು ಮತ್ತು ದೈವಿಕ ಇಚ್ಛೆಯ ನಡುವಿನ ಪರಸ್ಪರ ಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ

ಬ್ರಹ್ಮವಾದೀಗಳು ಮತ್ತು ಋಷಿಕಾ ಇಬ್ಬರೂ ಒಂದೇನಾ?

ಯಾರು ವೇದಗಳ ಶಾಶ್ವತ ಜ್ಞಾನದ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡುತ್ತಾರೋ ಅವರನ್ನು ಬ್ರಹ್ಮವಾದೀಗಳೆಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತಾರೆ. ಬ್ರಹ್ಮವಾದಿನೀಯು ಒಬ್ಬ ಮಹಿಳಾ ಪಂಡಿತೆ ಮತ್ತು ಬ್ರಹ್ಮವಾದೀಯ ಸ್ತ್ರೀಲಿಂಗ. ಯಾವ ಪುರುಷನಿಗೆ ಮಂತ್ರವನ್ನು ಉಪದೇಶಿಸಲಾಗಿರುತ್ತದೋ ಅವರನ್ನು ಋಷಿಯೆಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಎಲ್ಲಾ ಋಷಿಕಾರುಗಳು ಬ್ರಹ್ಮವಾದಿನೀಗಳು ಆದರೆ ಎಲ್ಲಾ ಬ್ರಹ್ಮವಾದಿನೀಗಳು ಋಷಿಕಾರಾಗಿರಬೇಕಿಲ್ಲ.